Bir halk sağlığı sorunu olarak gündemdeki yerini koruyan kanser, dünyada ve ülkemizde ölüm sıralamasında kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer almaktadır. Toplumda yeni kanser vakalarının önlenebilmesi, erken teşhis ile yaşam kalitesinin artırılabilmesi bakımından Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından kanserin önlenebilir ana risk faktörlerine karşı farklı eylem planları hayata geçirilmiştir. Birincil koruma kapsamında olan çevresel etkenlerle mücadelenin (tütün-alkol kullanımı, obezite ile mücadele…v.s.) yanı sıra erken tanı ve tarama programlarından olan Ulusal Kanser Tarama Programları ile daha çok hedef kitleye ulaşılması planlanmaktadır.
Söz konusu tarama programlarının uygun çalışmalarla sürdürülmesi, yapılan halk eğitimleri ile erken teşhisin öneminin vurgulanması ve bilinçlendirme faaliyetlerinin sürekliliğinin oluşturulması sonrasında tarama oranlarının ülke çapında %70’lere ulaşması öngörülmektedir. Toplumda tarama oranlarının artırılmasının yeni kanser vakalarının oluşumunun önlenmesine, ileri evre vakaların tespitlerine bağlı ölümlerin engellenmesine ve meme, serviks, kolorekteal kanser türleri gibi erken teşhis edilebilen kanserlerin azalmasına zemin sağlayacağı düşünülmektedir.
Dünyada ve ülkemizde yapılan son istatistik çalışmalarına göre kanser olgularının çok büyük bir kısmını akciğer, meme kolorektal ve serviks kanseri gibi önlenebilir kanserler oluşturmaktadır. Ülkemizde yapılan Ulusal Kanser Tarama Programları çerçevesinin genişletilmesi, kanser taramalarında daha büyük kitlelere ulaşılmasını sağlamıştır.
İlimizde Müdürlüğümüz ve birinci basamak sağlık kuruluşlarımız (ASM, TSM, KETEM) ortaklığında yapılan çalışmalar sonucunda tarama oranlarında 2016 yılı Türkiye ortalamasını geçmiş bulunmaktayız. Bu konuda en önemli katkı her bir Aile Sağlığı Merkezini birer KETEM’e çeviren siz Aile Hekimleri ve Aile Sağlığı Elemanlarımızdan gelmiştir.
İlimiz adına kanser tarama çalışmaları kapsamında yürütülen faaliyetlerde özverili çalışmalarıyla bizlere destek veren Aile Hekimi ve Aile Sağlığı Elemanı meslektaşlarımıza teşekkür eder, başarılarınızın devamını dilerim.
Dr. Yunus GÜNEŞ
Halk Sağlığı Müdürü